KİRA TESPİT DAVASI

Giriş:

Kira tespit davası, kira bedelinin yeniden belirlenmesi amacıyla kiraya veren veya kiracı tarafından açılabilen bir dava türüdür. Türk Borçlar Kanunu'nun 344. maddesi ve devamı hükümleri çerçevesinde düzenlenmiştir. Bu dava, özellikle ekonomik koşullardaki değişiklikler ve taşınmazın rayiç değerindeki artış nedeniyle önem arz eder.

Hukuki Dayanak:

Türk Borçlar Kanunu'nun 344. maddesi, kira bedelinin belirlenmesine ilişkin esasları ortaya koymaktadır. Buna göre, taraflar arasında kira artış oranı konusunda bir anlaşma yapılmış olsa bile bu oran, tüketici fiyat endeksindeki (TÜFE) artışı geçemez. Ancak beş yıllık süre dolduktan sonra, kira bedelinin yeniden belirlenmesi için mahkemeye başvurulabilir.

Davanın Tarafları:

Kira tespit davası, hem kiraya veren hem de kiracı tarafından açılabilir. Kiraya veren, mevcut kira bedelinin düşük kaldığını ileri sürerek artırılmasını, kiracı ise bedelin rayiç değerin çok üzerinde olduğunu iddia ederek düşürülmesini talep edebilir.

Dava Şartları:

1. Kira sözleşmesinin yazılı olması zorunlu değildir, ancak ispat açısından önemlidir.
   2. Dava, yeni kira döneminden en az 30 gün önce açılmalı veya bu süre içinde karşı tarafa yazılı ihtarda bulunulmalıdır.
   3. Beş yıllık süre dolmuşsa, hâkim, emsal kiraları dikkate alarak hakkaniyete uygun bir kira bedeli belirler.

Yargılama Süreci:

Dava sulh hukuk mahkemesinde açılır. Dava sürecinde bilirkişi incelemesi yapılır, emsal kira bedelleri araştırılır ve mahkeme, toplanan deliller doğrultusunda karar verir. Dava sonunda belirlenen yeni kira bedeli, karar tarihinden itibaren geçerli olur.

Sonuç:

Kira tespit davası, özellikle uzun süreli kira ilişkilerinde taraflar arasında yaşanabilecek uyuşmazlıkları çözmede önemli bir yoldur. Hem kiracı hem de kiraya veren, yasal sınırlar içerisinde kalarak kira bedelinin hakkaniyete uygun şekilde belirlenmesini talep edebilir.